Σε επίκαιρη ερώτηση της Προέδρου και βουλευτού της Κ.Ο. «Πλεύση Ελευθερίας», Ζωής Κωνσταντοπούλου, σχετικά με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, το Παλαιστινιακό Ζήτημα και τη θέση της Ελλάδας ως εκλεγμένου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ απάντησε ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.
Ο κ. Γεραπετρίτης αρχικά ανέφερε:
Κύριε Πρόεδρε, να ευχηθώ κι εγώ στην Εθνική αντιπροσωπεία, καλή χρονιά, υγεία και ευημερία για τον Ελληνικό λαό και ειρήνη για τον κόσμο.
Και βεβαίως είναι υψηλού συμβολισμού, το γεγονός ότι η πρώτη συνεδρίαση έχει ως βασικό θέμα το ζήτημα της Μέσης Ανατολής που αυτήν τη στιγμή εξακολουθεί να βρίσκεται σε έξαρση. Μια πανθομολογούμενη αποτυχία της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφαλείας να μπορέσει να εμποδίσει την κατάσταση που αναπτύχθηκε και η οποία έχει δημιουργήσει τεράστια ζητήματα σε ό,τι αφορά την προστασία του Διεθνούς Δικαίου και ιδίως του Ανθρωπιστικού Δικαίου.
Θα ήθελα, ιδιαιτέρως, να ευχαριστήσω την Πλεύση Ελευθερίας και την Πρόεδρο, την κυρία Κωνσταντοπούλου, η οποία και ως κόμμα και προσωπικά έχει επανειλημμένως αναδείξει την ευαισθησία για τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής. Και πάντοτε είναι σημαντικό να λαμβάνει η κυβέρνηση τα ερεθίσματα από τη Βουλή, σε σχέση με μείζονα ζητήματα που αυτήν τη στιγμή βρίσκονται στην αιχμή της διεθνούς πολιτικής. Και ιδίως δεδομένης της ανάληψης από τη χώρα μας της ιδιαιτέρως σημαντικής θέσης ως μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τη διετία 2025-2026. Μία περίοδος, η οποία είναι η πιο σύνθετη, η πιο ρευστή, μεταπολεμικά. Μια περίοδος, η οποία σηματοδοτείται από σειρά πολέμων, όχι μόνο στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία που αποτελούν, αν θέλετε, την κορυφή ενός παγόβουνου ενόπλων συρράξεων σε όλον τον κόσμο, κρίσεων, εμφυλίων πολέμων, αυταρχικών καθεστώτων που συνθέτουν ένα τοπίο εξαιρετικά σύνθετο στη διεθνή διπλωματία.
Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή, κυρία Πρόεδρε, τάχθηκε με το μέρος του Διεθνούς Δικαίου. Ήταν η πρώτη χώρα, η οποία διεμήνυσε ότι θα πρέπει να τηρούνται αυστηρώς οι όροι του Ανθρωπιστικού Δικαίου, θέση, την οποία εξέφρασα και εγώ δύο μέρες μετά την απρόκλητη επίθεση της Hamas στο Ισραήλ και είχα την ευκαιρία να τοποθετηθώ όταν, λίγες εβδομάδες μετά την 7η Οκτωβρίου, επισκέφθηκα την Ραμάλλα και την Παλαιστινιακή Αρχή. Στον διαδραμόντα χρόνο, η Ελλάδα συνέχισε με συνέπεια να εκφράζει τη θέση ότι θα πρέπει να υπάρξει κατάπαυση του πυρός, προφανώς απελευθέρωση των ομήρων χωρίς όρους, πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια, έτσι ώστε να εκκινήσει η ειρηνευτική διαδικασία που θα οδηγήσει στην αναγνώριση και του Παλαιστινιακού κράτους. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα έχει αποστείλει ήδη τρεις ανθρωπιστικές αποστολές, οι οποίες περιλαμβάνουν ιατροφαρμακευτικό υλικό, καθώς επίσης και προϊόντα πρώτης ανάγκης και ζήτησης.
Έχουμε ήδη συνεισφέρει οικονομικά και θα συνεχίσουμε να συνεισφέρουμε σε περισσότερα επίπεδα για την ανθρωπιστική ανακούφιση των πληγέντων στη Λωρίδα της Γάζας, είτε ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, είτε μέσω της UNICEF, είτε μέσω της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή, την UNRWA, που όπως γνωρίζετε κυρία Πρόεδρε, η Ελλάδα έχει σθεναρά υποστηρίξει ως τον μόνο ουσιαστικό και βιώσιμο τρόπο για να μπορέσει να διοχετευθεί απρόσκοπτη ανθρωπιστική βοήθεια στα Παλαιστινιακά εδάφη.
Σε σχέση με την παρουσία μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, θέλω να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα εξελέγη με ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό, σχεδόν ομόφωνα από όλα τα κράτη, περιλαμβανομένων και των κρατών του Αραβικού κόσμου έχοντας ως βασικές προτεραιότητες, μεταξύ άλλων, πρώτον την ειρηνική επίλυση των διαφορών, όπου επιδιώκουμε να θέσουμε ένα νέο πλαίσιο σε ό,τι αφορά την ειρήνη των λαών. Δεύτερον, τη θέση των γυναικών στην ειρήνη και την ασφάλεια του κόσμου. Και τρίτον, την προστασία των παιδιών σε κατάσταση ενόπλων συρράξεων.
Με αυτές τις τρεις προτεραιότητες, η Ελλάδα νομίζω θέτει ακριβώς τα ζητήματα αιχμής, όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά και στον κόσμο ολόκληρο. Είναι, δε, πρόθεσή μας να αναλάβουμε ενεργητικές πρωτοβουλίες ως προς τα ζητήματα αυτά. Σε ό,τι αφορά την προσπάθεια για την ειρηνική επίλυση του Μεσανατολικού, για την άμεση κατάπαυση του πυρός, η Ελλάδα έχει οργανώσει σειρά πρωτοβουλιών σε πολλά επίπεδα, και στο Συμβούλιο Ασφαλείας, στο οποίο έχουμε δηλώσει τη διάθεσή μας να αναλάβουμε ενεργητική πρωτοβουλία, τόσο κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων, όσο και, ιδίως, κατά τον χρόνο της Ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας – η πρώτη περίοδος θα είναι τον ερχόμενο Μάιο – όσο επίσης και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου η Ελλάδα έχει αναλάβει σειρά συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, οι οποίες αναφέρονται στην άμεση διασύνδεση του Αραβικού κόσμου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην ενίσχυση των θεσμών της Παλαιστινιακής Αρχής για να αναλάβει την πολιτική καθηγεσία της Παλαιστίνης, όπως επίσης και σε ζητήματα που έχουν να κάνουν, ιδίως με την ανακούφιση των παιδιών, τα οποία αυτήν τη στιγμή υποφέρουν στη Λωρίδα της Γάζας.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το ζήτημα των παιδιών, θα ήθελα να σας ενημερώσω, κυρία Πρόεδρε, ότι είναι σε εξέλιξη, με πρωτοβουλία της Ελλάδας, μια σημαντική δράση, η οποία αφορά, τόσο την υποδοχή παιδιών από την Παλαιστίνη που έχουν προβλήματα υγείας και ιδιαιτέρως θέλω να αναδείξω τα προβλήματα όχι μόνο σωματικής υγείας, αλλά επίσης και ψυχικής υγείας που ευλόγως ταλανίζουν τα παιδιά που έχουν υποφέρει πάρα πολύ από τον πόλεμο, όπως επίσης και επιτόπια στην Λωρίδα της Γάζας για την δημιουργία συνθηκών άμεσης ιατρικής παρέμβασης για τα παιδιά. Σε αυτό το πλαίσιο συνεργαζόμαστε όχι μόνο με την UNICEF αλλά και με την Ύπατη Αρμοστεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ο ίδιος είχα συνάντηση, όπως σωστά είπατε, πριν από λίγες εβδομάδες με τον Ύπατο Αρμοστή των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Volker Türk, καθώς επίσης και με μη κυβερνητικές οργανώσεις, έτσι ώστε να περάσουμε την αναγκαία βοήθεια. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη αυτό το πρόγραμμα και θα σας ενημερώνω σχετικά διαρκώς.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω, κλείνοντας κυρία Πρόεδρε, ότι στο πλαίσιο της προσπάθειας που γίνεται για την αναβάθμιση της ανθρωπιστικής βοήθειας, όσο και για την άμεση κατάπαυση του πυρός, έχει αναληφθεί σειρά πρωτοβουλιών, το τελευταίο διάστημα, και θα αναληφθούν και στο μέλλον ακόμα περισσότερες, σε επίπεδο περιφερειακό. Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε επισκεφθεί τον Λίβανο, την Αίγυπτο και τη Δευτέρα θα βρισκόμαστε στη Σαουδική Αραβία. Ένα σημαντικότατο θέμα, το πρώτο θέμα της ατζέντας, είναι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή και πώς θα μπορέσουμε άμεσα να καταστείλουμε τις εχθροπραξίες. Και εγώ ο ίδιος, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα επισκεφθώ εκ νέου το Ισραήλ και την Παλαιστίνη, στην προσπάθεια, την οποία καταβάλλουμε, έτσι ώστε η Ελλάδα ενεργητικά να συνεισφέρει για την άμεση διακοπή της οποιασδήποτε εχθροπραξίας, για να μπορέσουμε επιτέλους να αναλάβουμε την ανθρωπιστική προστασία στην Λωρίδα της Γάζας και να συμβάλλουμε στην ανοικοδόμησή της.
Θα ήθελα κλείνοντας να επαναλάβω την πάγια θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Ελληνικής Πολιτείας για την αναγνώριση του Παλαιστινιακού Κράτους που θα πρέπει να είναι το όραμα για την επίλυση της μακροχρόνιας διένεξης στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα, κυρία Πρόεδρε, θα βρίσκεται διαρκώς στο προσκήνιο των πρωτοβουλιών, με συνέπεια, με πίστη στο Διεθνές Δίκαιο χωρίς καμία απολύτως παραχώρηση.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ακολούθησε η δευτερολογία του ΥΠΕΞ όπου είπε:
Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.
Κυρία Πρόεδρε, σας εξομολογούμαι ότι αισθάνομαι ιδιαιτέρως βαρύ το φορτίο της ευθύνης, από την θέση της Ελλάδας σήμερα στο διεθνές στερέωμα. Η Ελλάδα βρίσκεται πραγματικά στην αιχμή της διεθνούς πολιτικής. Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πιο κρίσιμη θέση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.
Και η χώρα, η οποία αυτή τη στιγμή συνομιλεί με όλα τα κράτη του κόσμου. Έχουμε καταφέρει, αισθάνομαι, διαχρονικώς, χάρις στην εξωτερική πολιτική, την οποία τηρούν οι κυβερνήσεις, να έχουμε το προνόμιο της συνεπούς άσκησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο, το οποίο πιστώνεται στη χώρα μας. Η δε παραδοσιακή σχέση, για να μιλήσω ειδικότερα για τη Μέση Ανατολή, που έχει η Ελλάδα με τον Αραβικό κόσμο, σήμερα επιβεβαιώνεται περισσότερο από ποτέ. Εγώ ο ίδιος έχω περιοδικές συναντήσεις με τους Πρέσβεις όλων των Αραβικών κρατών, που είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα και αισθάνομαι ότι και οι ίδιοι αντιλαμβάνονται και εκτιμούν τη θέση αρχής, που τηρεί η Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη Μέση Ανατολή. Η ευθύνη είναι πράγματι πολύ μεγάλη και δεν πρόκειται την ευθύνη αυτή να την αποσείσουμε με κανέναν τρόπο.
Θα την αναλάβουμε διότι αισθανόμαστε ότι πράγματι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Βορρά και Νότου, μπορούμε με ενεργή εξωτερική πολιτική, στηριγμένοι σε εξωτερική πολιτική αρχών, να φέρουμε ουσιαστικά αποτελέσματα, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο.
Και μπορεί, όπως είπατε, η Ελλάδα να είναι μία χώρα γεωγραφικά μικρή, πλην όμως το διεθνές της αποτύπωμα σήμερα είναι εξαιρετικά μεγάλο. Και σας είπα συγκεκριμένες δράσεις, τις οποίες πρόκειται να αναλάβουμε, οι οποίες αφορούν την ειρηνική επίλυση στη Μέση Ανατολή, επιτέλους την κατάπαυση του πυρός, την πλήρη ανεμπόδιστη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας, στην οποία εμείς ενεργά θα συμβάλλουμε, ιδιαιτέρως την προστασία των ευάλωτων παιδιών, τόσο με ειδικές εγκαταστάσεις μέσα στη Λωρίδα της Γάζας, όσο και με την μετακίνηση ευάλωτων παιδιών, που έχουν ανάγκη ειδικής βοήθειας. Δράσεις, οι οποίες είναι πάρα πολύ συγκεκριμένες. Επιφυλάσσομαι δε σε μία προσεχή συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών, να θέσω το πλαίσιο των δράσεων που θα αναληφθούν, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η Ελλάδα και στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής, θα τηρήσει τη στάση αρχής. Με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, με σεβασμό στην ποινική δικαιοσύνη, θεωρούμε ότι αυτήν τη στιγμή το πλέον κρίσιμο είναι να υπάρξει εντατικοποίηση της διπλωματίας, έτσι ώστε να μπορέσει άμεσα να σταματήσει κάθε εχθροπραξία στη Μέση Ανατολή. Το υπόδειγμα του Λιβάνου, το οποίο οδήγησε στην κατάπαυση του πυρός και εχθές σε μία ιδιαιτέρως ικανοποιητική εξέλιξη, που είναι η εκλογή Προέδρου του Λιβάνου που οδηγεί σε μία σχετική ομαλοποίηση, είναι θετικές ενδείξεις. Η περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής είναι ιδιαίτερα ρευστή μετά και τα όσα συμβαίνουν στη Συρία. Η Ελλάδα θα παραμείνει στο προσκήνιο. Χωρίς συναλλακτική διάθεση, με διάθεση απόλυτου σεβασμού στο Διεθνές Δίκαιο, χωρίς κανέναν συμψηφισμό και χωρίς καμία παραχώρηση στο Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Και σε αυτό, όχι μόνον επιζητούμε την δική σας κριτική, αλλά επιζητούμε πρωτίστως τη συμμετοχή σας σε οποιαδήποτε δράση αναλαμβάνουμε, διότι θεωρούμε ότι η Ελλάδα εκφράζεται μέσω της εξωτερικής της πολιτικής και θα πρέπει να εκφράζεται ομοθύμως και πάντοτε στο πλαίσιο του απαρέγκλιτου σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Διότι εκείνο, το οποίο αποτελεί την άμυνα της ανθρωπότητας απέναντι στην αυθαιρεσία και την επιθετικότητα είναι μόνο το Διεθνές Δίκαιο.
Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.